Maharashtra RTE Admission 2025-26 : राईट टू एज्युकेशन अंतर्गत २५ टक्के राखीव जागांसाठी प्रवेश प्रक्रिया सुरू, महाराष्ट्र RTE प्रवेश प्रक्रिया 2025-26 साठी अर्ज कसा करावा ? जाणून घ्या सविस्तर

Maharashtra RTE Admission 2025-26 : राज्याच्या शालेय शिक्षण विभागाने २०२५-२६ च्या शैक्षणिक वर्षासाठी “राईट टू एज्युकेशन” (RTE) योजनेअंतर्गत २५ टक्के राखीव जागांसाठीची प्रवेशाची प्रक्रिया सुरू केली आहे. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी इच्छुक असलेल्या पालकांनी students.maharashtra.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन आपल्या पाल्यांचे अर्ज भरावेत.चला तर मग, अर्ज प्रक्रिया,आवश्यक कागदपत्रे आणि इतर तपशीलांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊयात.

शालेय शिक्षण विभागाच्या अधिसूचनेनुसार, RTE प्रवेश प्रक्रियेत अर्ज दाखल करण्याची अंतिम तारीख २७ जानेवारी २०२५ आहे. २७ जानेवारी नंतर येणाऱ्या कोणत्याही अर्जावर विचार केला जाणार नाही. त्यामुळे पालकांनी अर्ज दाखल करण्यासाठी अंतिम तारीख कधीही पुढे ढकलू नये, अन्यथा त्यांचा प्रवेश अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. (RTE 2025)

RTE काय आहे?
“राईट टू एज्युकेशन” (RTE) हा एक महत्त्वाचा कायदा आहे जो ६ ते १४ वर्षे वयाच्या मुलांसाठी शिक्षणाचा अधिकार सुनिश्चित करतो. या कायद्यानुसार, खाजगी शाळांमध्ये २५ टक्के जागा राखीव ठेवण्यासाठी सरकार बंधनकारक करते. यामुळे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबातील मुलांना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण मिळण्याची संधी मिळते.

अर्ज प्रक्रिया कशी असेल?
RTE प्रवेशासाठी अर्ज प्रक्रिया ऑनलाईन करण्यात आली आहे. पालकांना विद्यार्थ्यांच्या नावाची नोंदणी करण्यासाठी खालील प्रक्रिया पाळावी लागेल:

1. ऑनलाइन अर्ज भरणे: इच्छुक पालकांना अधिकृत वेबसाइट (students.maharashtra.gov.in) वर जाऊन ऑनलाइन अर्ज भरणे आवश्यक आहे. यासाठी सर्व आवश्यक कागदपत्रांचा समावेश करणे महत्त्वाचे आहे.
2. दस्तऐवजांची पडताळणी: अर्ज केल्यानंतर पालकांना काही महत्त्वाचे दस्तऐवज तयार ठेवावेत. यामध्ये मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र, अधिवास प्रमाणपत्र, आणि आर्थिक स्थितीचे प्रमाणपत्र समाविष्ट असू शकतात.
3. लॉटरी पद्धतीने प्रवेश: जर अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या शाळेतील राखीव जागांपेक्षा जास्त झाली, तर लॉटरी पद्धतीने विद्यार्थ्यांचा प्रवेश निश्चित केला जाईल.
4. अर्जाची अंतिम यादी:
   लॉटरीनंतर, इच्छुक विद्यार्थ्यांची अंतिम यादी जाहीर केली जाईल. या यादीत नाव असलेले विद्यार्थी शाळेतील आरटीई राखीव जागेसाठी पात्र ठरतील.

कोण पात्र आहे?
आरटीई योजनेत प्रवेश घेण्यासाठी मुलांचे वय ६ ते १४ वर्षे असावे लागते.तसेच, मुलांचे पालक गरीब किंवा आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबातील असावे लागतात. शाळेतील प्रवेशासाठी किमान शैक्षणिक अर्हता व आवश्यक कागदपत्रे दाखल करणे आवश्यक आहे.

ग्रामीण पालकांसाठी मार्गदर्शन
ग्रामीण भागातील पालकांना इंटरनेट वापरण्यात किंवा ऑनलाइन अर्ज भरण्यात अडचणी येऊ शकतात. अशा स्थितीत त्यांना डिजिटल सेवा केंद्र किंवा शाळांमध्ये अर्ज भरायला मदत मिळू शकते. शाळेतील शिक्षकांनी देखील आरटीई प्रवेशासाठी पालकांना मार्गदर्शन करणं अपेक्षित आहे.

अर्ज भरण्याची अंतिम तारीख किती ?
२७ जानेवारी २०२५ ही अर्ज भरण्याची अंतिम तारीख आहे, आणि त्यानंतर कोणत्याही अर्जाचा ऑनलाईन स्वीकार केला जाणार नाही. त्यामुळे, पालकांनी अर्ज भरण्याची ऑनलाईन प्रक्रिया लवकरात लवकर पूर्ण करणे महत्त्वाचे आहे.

आरटीई प्रवेशाचे फायदे

1. निशुल्क शिक्षण: आरटीई अंतर्गत शाळेतील प्रवेश निशुल्क असेल.
2. समान संधी: आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबातील मुलांना गुणवत्तापूर्ण शिक्षण मिळविण्याची संधी मिळेल.
3. सामाजिक समानता: या योजनेमुळे मुलांना सामाजिक आणि आर्थिक स्तरावर समान संधी मिळवता येईल.

महत्त्वाच्या सूचना: आरटीई प्रवेश अर्ज भरण्याबाबत लक्षात ठेवावयाच्या गोष्टी

1. आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबासाठी पात्रता
   आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबातील विद्यार्थी आरटीई प्रवेशासाठी अर्ज करू शकतात. यासाठी, पालकांचा वार्षिक उत्पन्न एका आर्थिक वर्षात एक लाख रुपयांपेक्षा कमी असावा लागतो.
2. १० शाळांचा निवड
   अर्ज भरण्याच्या वेळी पालकांनी २५ टक्के आरटीई प्रवेश प्रक्रियेसाठी १० शाळा काळजीपूर्वक निवडाव्यात. निवडलेल्या शाळा विद्यार्थ्याच्या नजीकच्या परिसरातील असाव्यात.
3. शाळेपासून घराची अंतर तपासणे
   अर्ज भरण्याच्या वेळी पालकांनी शाळेचे घरापासूनचे अंतर गुगल मॅप्सच्या मदतीने तपासून घेतले पाहिजे. हे तपासले नाही तर प्रवेश अर्जामध्ये त्रुटी येऊ शकतात.
4. अर्ज भरण्याची अंतिम तारीख लक्षात ठेवा
   अर्ज भरताना निश्चित केलेली अंतिम तारीख लक्षात ठेवा. अर्ज निर्धारित वेळेतच भरावा, कारण यापुढे अर्ज स्वीकारले जाणार नाहीत.
5. अर्जात योग्य माहिती भरा
   अर्ज भरण्याच्या वेळी पालकांनी घराचा पत्ता, जन्म तारीख, उत्पन्न प्रमाणपत्र, अपंगत्व प्रमाणपत्र, जातीचे प्रमाणपत्र इत्यादी योग्य माहिती भरली पाहिजे. चुकीची माहिती भरल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
6. पूर्वी आरटीई २५% प्रवेश घेणाऱ्यांसाठी नियम
   जर एखाद्या विद्यार्थ्याने पूर्वी आरटीई २५% प्रवेश घेतला असेल, तर तो अर्ज पुन्हा करू शकत नाही. याचा उल्लंघन केल्यास प्रवेश रद्द केला जाईल.
7. चुकीची माहिती देऊन प्रवेश मिळाल्यास कडक कारवाई
   जर एखाद्या विद्यार्थ्याने पूर्वीच्या आरटीई २५% प्रवेशासाठी चुकीची माहिती दिली असेल आणि त्या माहितीवर आधारित पुनः प्रवेश घेतला, तर त्याचे प्रवेश रद्द केले जातील.
8. एकाच वेळी एकच अर्ज सादर करा
   पालकांना एकाच वेळी एकच अर्ज सादर करण्याची परवानगी आहे. त्यामुळे एका पालकाने एकापेक्षा अधिक अर्ज सादर करू नयेत.
9. दस्तऐवज ऑनलाईन अपलोड करू नका
   पालकांना ऑनलाइन अर्ज सादर करताना कोणतेही कागदपत्र अपलोड करण्याची आवश्यकता नाही. सर्व कागदपत्रे शाळेत सादर केली जातील, त्यामुळे ऑनलाइन कोणतेही दस्तऐवज अपलोड करणे टाळा.

अर्ज भरताना लक्षात ठेवण्यासारखी महत्त्वाची मुद्दे

पालकांनी आपल्या मुलासाठी आरटीई प्रवेश अर्ज भरताना खालील महत्त्वाच्या बाबींचा विचार करावा:

1. अर्जाची अंतिम तारीख लक्षात ठेवा
   अर्ज भरताना अंतिम तारीख म्हणजे २७ जानेवारी २०२५ आहे. यापुढे कोणतेही अर्ज स्वीकारले जाणार नाहीत, त्यामुळे अर्ज दाखल करण्यासाठी शेवटच्या तारखेला उशीर करू नका.
2. योग्य कागदपत्रांची जोडणी करा
   अर्जासोबत आवश्यक कागदपत्रांची जोडणी करणे खूप महत्त्वाचे आहे. यामध्ये मुलाचे जन्म प्रमाणपत्र, अधिवास प्रमाणपत्र, आणि कुटुंबाची आर्थिक स्थिती दाखवणारे प्रमाणपत्र (जर आवश्यक असेल) यांचा समावेश करा.
3. सर्व माहिती अचूक भरा
   अर्जात दिलेली माहिती १००% अचूक आणि सत्य असावी. कोणत्याही चुकीच्या माहितीमुळे अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. सर्व कागदपत्रांची पडताळणी केली जाईल, त्यामुळे चुकीच्या माहितीमुळे आपला प्रवेश थांबू शकतो.
4. ऑनलाइन अर्ज भरण्याची प्रक्रिया समजून घ्या
   अर्ज ऑनलाइन भरायचा असल्याने, अधिकृत वेबसाइट (students.maharashtra.gov.in) वर जाऊन अर्ज कसा भरावा, हे पूर्णपणे समजून घ्या. जर इंटरनेटची सुविधा घरात उपलब्ध नसेल, तर स्थानिक डिजिटल केंद्रांचा किंवा ग्रामपंचायत कार्यालयाचा वापर करा.
5. अर्ज सादर करताना ‘निवड प्रक्रियेची माहिती’ वाचा
   आरटीई प्रवेशासाठी अर्ज केल्यावर, अर्जदाराची लॉटरी पद्धतीने निवड केली जाईल. यासाठी दिलेल्या सूचनांचे पालन करणे आवश्यक आहे.
6. स्मरणपत्र आणि ईमेल तपासा
   अर्ज सादर केल्यानंतर, तुम्हाला अर्ज सादर झाल्याचा पुष्टीकरण ईमेल मिळेल. त्या ईमेलमध्ये अर्जाची स्थिती तपासता येईल.
7. सर्व आवश्यक माहिती एकाच वेळी भरा
   अर्ज एका वेळेस पूर्ण करून सादर करा. अर्ज मध्ये सुधारणा किंवा अपडेट करणे अशक्य असू शकते, त्यामुळे योग्य माहिती एकाच वेळी भरली पाहिजे.
8. कागदपत्रांची प्रत तयार ठेवा
   अर्ज सादर करण्यापूर्वी, सर्व कागदपत्रांची प्रत तयार ठेवावी, कारण अर्ज संबंधित कोणतीही शंका आल्यास त्या कागदपत्रांची आवश्यकता भासू शकते.
9. लॉटरीसाठी अर्ज न करता थांबा
   जर आपला अर्ज स्वीकारला गेला आणि लॉटरी प्रक्रियेनुसार आपला नाव अंतिम यादीत आलं, तरच आपल्याला आरटीई प्रवेश मिळेल. त्यामुळे अर्ज भरण्यापूर्वी याच गोष्टींचा विचार करा.
10. शाळेच्या पात्रतेची तपासणी करा
    आरटीई प्रवेशासाठी आपल्याला ज्या शाळेत प्रवेश घ्यायचा आहे, ती शाळा आरटीई अंतर्गत मान्यताप्राप्त आहे का, हे शाळेच्या वेबसाइटवर किंवा स्थानिक विभागाकडून तपासून घ्या.

आर.टी.ई. प्रवेश प्रक्रिया 2025-2026 : पालकांसाठीच्या महत्वपूर्ण सुचना

1. पालकांनी अर्ज भरताना आपल्या राहत्या निवासाचा पूर्ण पत्ता आणि google location पुन्हा पुन्हा तपासून पाहावे .पूर्ण अर्ज बरोबर असल्याची खात्री झाल्या शिवाय अर्ज सबमिट करू नये.
2. आपल्या बालकाचा अर्ज भरत असताना जन्मदाखल्यावरीलच जन्म दिनांक लिहावा. एकदा भरलेली जन्मतारीख पुन्हा बदलता येणार नाही !
3. १ कि.मी, १ ते ३ कि.मी अंतरावर शाळा निवडत असताना कमाल १० च शाळा निवडाव्यात.
4. अर्ज भरत असताना आवश्यक कागदपत्र पालकांनी तयार ठेवावेत. लॉटरी लागली आणि कागदपत्र नसतील तर प्रवेश रद्द होऊ शकतो याची नोंद घ्यावी.
5. अर्ज भरून झाल्यावर जर तो चुकला आहे असे समजले तर पहिला अर्ज सबमिट करण्यापूर्वी डिलिट करावा आणि नवीन अर्ज भरावा.
6. एका पालकाने आपल्या बालकासाठी डुप्लिकेट अर्ज भरू नये. एकाच बालकाचे २ अर्ज आढळून आल्यास त्या बालकाचे दोन्ही अर्ज बाद होतील व ते अर्ज लॉटरी प्रक्रियेमध्ये समाविष्ट केले जाणार नाहीत.
7. अर्ज भरल्यावर पालकांनी अर्ज क्रमांक , अर्जात लिहिलेला मोबाइल नंबर आणि अर्जाची प्रत स्वत: जवळ लॉटरी प्रक्रिया होईपर्यंत जपून ठेवावी.
8. अर्ज भरत असताना अर्जातील माहिती खोटी अथवा चुकीची आढळल्यास मिळालेला प्रवेश रद्द होईल.
9. अर्ज करताना पासवर्ड विसरल्यास तो Recover Password यावर क्लिक करून रिसेट करावा .
10. RTE २५ % प्रवेश 2025-2026 या वर्षाकरिता पालकांनी ओंनलाईन अर्ज भरण्याची मुदत 27/01/2025 पर्यंत राहील.
11. दिव्यांग बालकांना अर्ज करण्यासाठी दिव्यांगत्वाचे प्रमाण पत्र 40% आणि त्या पुढील ग्राह्य धरण्यात येईल.
12. सन 2025-2026 या वर्षाकरिता निवासी पुरावा म्हणून गॅस बुक रद्द करण्यात येत आहे .
13. सन 2025-2026 या वर्षाकरिता निवासी पुरावा म्हणून बँकेचे पासबूक दिल्यास फक्त राष्ट्रीय कृत बँकेचेच पासबुक ग्राह्य धरण्यात येणार आहे.
14. अर्ज भरताना location चुकू नये म्हणून google map वर पत्ता टाकून ते lattitude,longitude प्रवेश अर्जावर टाकल्यास location चुकणार नाही.
15. बालकाच्या जन्मतारखेबाबत : दिव्यांग बालकाचा अर्ज भरत असताना जन्मतारखेबाबत काही समस्या आल्यास त्वरित rtemah2020@gmail.com किंवा educom-mah@mah.gov.in वर इमेल पाठवावा.